Ôd Mōniki z Ameryki: Amerykańsko bala
Jak sie spytocie w naszyj piyknyj ôjczyźnie, abo nawet na wczasach we Włochach abo na Kanarach, co to je futbol, to Wōm kożdy ôdpowie tak samo; pora chopa, dwa razy tela szłapōw, jedna bala i dwa tory. I niy prōbujcie sie wadzić, bo przeca kożdy poradzi po angelsku szprechać i wiadomo, co “foot” to szłapa, a bala dycki sie kopie!
Tyż żech wychodziła z takigo założynio! Ale jak żech sam piyrszy roz przijechala do Ameryki i mi moja mało dziōuszka pedziała, że gro w soccer, to żech sie ta skōmplikowano dyscyplina kozała wytuplikować! Aż żech jōm na tryning zawiōzła i spokopiłach ô czym my sam godōmy. Bo soccer tukej to nosz futbol, a tutejszy futbol to mi ciynżko wytuplikować, ale cosik choby rugby, ino grajōm w kaskach i sōm ôbleczyni choby sie mieli szczasnōnć ze kōmbajnym. Gra polego na lotaniu, ale bala sie czimie, nie kopie, czasym podowo, ale trocha je to utrudniōne, bo za tym, co ta bala czimie, zawdy leci kupa innych chopa , co tyż by sie chcieli ta bala poczimać, a w ôdpowiednim mōmyncie niōm szurnōnć ô ziymia. A bala to niy tako naszo, rōwno, ôkrōnglo, biolutko, coby porzōndnie bōło widać. Tukej jest brōnotno i jajcato. Pora razy prōbowałach sie dowiedzieć z keryj strōny mo to cosik wspōlnego z tym “foot”, dyć nazwa zobowiōnzuje. To żech dostała instrukcjo, że dyć “foot” jest sam jak nojbardzij na miejscu, bo roz za kej cza bala z rozmachym kopnōnć do tora, kery stoji na słupie szłapami do wiyrchu. Za ekstra punkty – jak sie trefi. No ja, co sie byda wadzić…
Futbol to tukej świynto sprawa, a już nojświyntszy dziyń w roku do kożdego Amerykōna je Super Bala czyli finał Futbolowych Mistrzostw Świata. Coby niy bōło, jeszcze sie niy zdarzyło, coby zagrała w tych mistrzostwach drużyna spoza Ameryki, ale Światowe zowdy lepij sie mianuje. Wszysko zaczyno sie pora miesiyncy pryndzyj jak bele jake drużyny, kere naprowda fajnie sie nazywajōm, zaczynajōm rozgrywki i kożdy komuś kibicuje.
Jo miyszkōm w Pōłnocnyj Karolinie i tukej mōmy Pantery, Floryda mo Delfiny i Jaguary, a do przikładu Texas mo Kowbojōw. Na kōniec, jak to zazwyczaj bywo, ôstajōm sie dwie i to je prawie ta Super Bala transmitowano na sztyry strōny Świata, coby żodyn niy przepasowoł reklam, kerych transmisja kosztuje wiyncyj niż naszo dziura budżetowo. No dobra, możno zech niy cōłkiem cylła, ale piynć milionōw dolarōw za 30 sekund reklamy to cōłkiym rubo kwota. No a jak sie jeszcze przerachuje, że cōłko transmisyjo mo jakoś godzina samych reklam to zaczyno sie myśleć ô sportowyj karierze.
Jo niy narzykōm, bo i tak niy wiym co te futbolery robiōm ale udowōm, że wiym i rycza jak inni ryczōm a i tak wszyscy na kōniec bydōm godać kero reklama była nojlepszo. Bo po prowdzie, jest ô czym pogodać. Niy żebych poczuła nogło ôchota na Budwajzera abo na nowo Tojota, ale idzie pedziec, co chytajōm niyroz za serce i dajōm do myślenio. Jak żech po ôstatnij Super Bali przyszła w pōniedzialek do roboty, to ani żodyn niy pamiyntoł jaki bōł wynik, ino my se youtuba puścili i jeszcze roz te reklamy ôglōndali.
Super Bala w Hameryce to tyż ôkazjo, coby se posiedzieć i poświyntować w dōma. Bo normalnie, jak telewizor niy ma konieczny to Hamerykōny łażōm po restojrantach, i w gyburstag, chrzciny abo awans to sie siedzi u Chińczyka abo Meksykana. Na Super Bala niy ma wyjścio, cza sie w dōma zorganizować. I tak kożdy supermarket zamawio extra tira z piwym i skrzidełkōma z kurczaka. Bo bez tego to jakby naszo Wilijo bez ôpłatka. Wszyscy siedzōm, jedzōm, ryczōm do telewizora i nawet jak nosz faworyt ôdpod 2 miysiōnce tymu, to trza dyć komuś kibicować. Idōm zakłady ô rubo kasa i może kejś wygrōm jak wreszcie spokopia co ôni tam robiōm i byda wiedziala jak ôbstawić. Na razie zgaduja – nieskutecznie.
Monika Zając

Monika Zając, frela z Orzeszo, kero piytnoście lot do zadku wykludziła sie do Ameryki, terozki frygo hamburgery zamiast rolady, a kej ino znojdzie wolno chwila pisze ô tym, co jij sie wydowo interesantne po drugij stronie Atlantyku.