Mirosław Syniawa: Ślōnscy „Łowcy i zbiyracze”
Seamus Heaney (1939-2013) w swojyj noblowskij mŏwie pedzioł, że poezyjŏ mŏ „moc przipōminaniŏ nōm, iże sōm my łowcami i zbiyraczami wartości” (the power to remind us that we are hunters and gatherers of values, S. Heaney, Crediting poetry: the Nobel Lecture, New York, 1996, s. 53-54). Jak patrzã na poezyjõ pisanõ pō naszymu, to widzã, że i u nŏs takich łowcōw i zbiyraczy mieli my i mōmy niymało. Z tych dŏwniyjszych ciyngym mōm w pamiyńci wiersze ôd Pawła Łyska, Feliksa Steuera, Pawła Kubisza i Władysława Młynka, a z dzisiyjszych – ôd Karola Gwoździa, Krystiana Gałuszki i Stanisława Neblika. Jak żech myśloł niydŏwno ô tych dzisiyjszych, to uplōntały mi sie wierszyki, kere przidŏwōm niżyj.
GWŌŹDŹ
Cōż to bōł za motek,
co go w poezyjõ
wbiōł tak fest, że go sie
już wytargać niy dŏ?
Gōwkã mŏ jak nowõ,
stoji wbity prosto,
dyć niych pozōr dŏwŏ,
coby niy zarościoł,
bo by mōgło z tego
mu zarościeć serce
i by potym ścieboł
zarościałe wiersze.
GAŁUSZKA
Niykerzi gałuszki
na klōski padajōm,
dyć jejich ksztołt kludzi
ku tymu, co Platōn
ô kuli powiadoł:
ô wszyjsko sie wetnã,
że nojdoskōnalszŏ
z wszyjskich brył ta jedna!
Dlŏ gałuszek z kształtōw
tyn je idealny.
Ale jak go fasnōńć?
W kōńcu kejś sie kapły,
że trza bez ajnfarty
kulać sie pōmału,
coby ksztołt kulaty
siōngnōł ideału.
FOJERMAN
Fojermana fachym
je gaszynie ôgnia,
a przecã niy zawdy
musi to być prŏwda,
bo u Bradbury’ego
byli fojermany,
co robiyli piekło
słowōm durkowanym,
a na Ślōnsku żyje
tyż fojerman taki,
co rymōw pragniynie
poezyjōm gasi.
Mirosław Syniawa – urodzony 1958 w Chorzowie, tłumacz poezji światowej na język śląski (m.in. wierszy zebranych w tomie “Dante i inksi”), autor poezji po śląsku jak i prozy pisanej w języku polskim (“Nunquam Otiosus”), współautor “Gōrnoślōnskygo ślabikŏrza”.