Elektrociepłowni Szōmbierki je sto lot

Chca Wōm ôpedzieć krōtko historyjo.

Budowa Elektrociepłownie Szōmbierki (a barzij Kraftwerk Oberschlesien, potym Kraftwerk Bobrek) zaczła sie zaroz po kōńcu I wojny światowyj i już 29 listopada 1920 roku na terynie Szōmberk (Schomberg) stanōł srogi kōmpleks budowlany kery zadziwiōł wszyjskich swoim rozmiarym i wyglōndym, a to skuli tego, iże Elektrociepłownia podōg piyrszych planōw miała być ôbiektym stricte militarnym (fabrykōm prochu).

Inwestorym bōła spōłka Schaffgotsch Bergwerksgesellschaft GmbH, nalyżōnco do Joanny Gryzik (ja! tyj ôd Karole Godule) i jej chopa, Hansa Ulrika Schaffgotscha. Werci sie pedzieć iże ôbiekt bōł ôbtoczōny glajzami ze 3 strōn, aby w razie ataku cug pancyrny mōg go brōnić.

W 1945 roku po wkroczyniu Armije Czyrwiōnyj mocka sprzyntu ze Elektrociepłownie ôstała zdemōntowano i wywieziono na wschōd. Kōmpleks funkcjōniyrowoł do kōńca XX wieku, potym ôdbywały sie w nim roztōmajte wydarzynia kulturalne jak Gala Mozartowsko, Miyndzynarodowo Kōnferencyjo Tańca Spōłczesnygo abo Festiwal Sztuki Wysokij. Wtynczos bōła ôna własnościōm fińskigo kōnsorcjum, ôd kerego ôstała wykupiōno w roku 2016 za 814 tysiyncy złotych bez spōłka Rezōnator SA.

Dalszŏ tajla artykułu niżyj

EC Szōmbierki na poczōntku lot 30. Fot:Bundesarchiv, B 145 Bild-P011875 / CC-BY-SA 3.0
EC Szōmbierki na poczōntku lot 30. Fot:Bundesarchiv, B 145 Bild-P011875 / CC-BY-SA 3.0

Spōłka ta miała sroge plany co do kōmpleksu elektrociepłownie, planowano tam zbudować min. hotel, galeryjo handlowo ze mockōm pasażōw i inksze. Do dnia dzisiejszygo ôbiekt z roku na rok coroz to barzij niszczeje i żodyn nic z tym niy poradzi zrobić. Gmina Bytōm pora rozy propōnowała spōłce przejyncie ôbiektu w celu retowanio go, na co Rezōnator SA niy wyrazioł zgody.

Dej pozōr tyż:  „Jednoaktówki po śląsku” - jury czeka na prace konkursowe

Pora dni tymu gmina wyszła z kolyjnōm propozycjōm tym razym ôdkupiyniu Elektrociepłownie za tako samo suma, za kero Rezonator SA kupiył ja w 2016. Elektrociepłownia Szōmbierki je zabytkym klasy europejskij i światowyj, beztōż ôstało nōm ino mieć nadziyja iże niy doczekōmy takigo mōmyntu, kej po kōmpleksie Elektrociepłownie ôstanie ino pusty plac, a nastympne pokolynia już ino ze ôsprawianio ôjcōw i starzikōw bydōm mogli sie dowiedzieć iże downo downo tymu gynał tam stoła istno Katedra Industrialno.

Elektrociepłownia dziś, 29 listopada 2020 roku, fajruje swōj setny gyburtstag.

Foto na wiyrchu: EC Szōmbierki, Paweł Marynowski / Wikimedia Commons / CC BY-SA 3.0

Mikołaj „Niklaus” Wilga, twōrca internetowy, streamer, posiedziciel kanału YouTube Niklaus Pieron, pasjōnat Ślōnska.

Społym budujymy nowo ślōnsko kultura. Je żeś z nami? Spōmōż Wachtyrza

2 kōmyntŏrze ô „Elektrociepłowni Szōmbierki je sto lot

Ôstŏw ôdpowiydź

Twoja adresa email niy bydzie ôpublikowanŏ. Wymŏgane pola sōm ôznŏczōne *

Jakeście sam sōm, to mōmy małõ prośbã. Budujymy plac, co mŏ reszpekt do Ślōnska, naszyj mŏwy i naszyj kultury. Chcymy nim prōmować to niymaterialne bogajstwo nŏs i naszyj ziymie, ale to biere czas i siyły.

Mōgliby my zawrzić artykuły i dŏwać płatny dostymp, ale kultura powinna być darmowŏ do wszyjskich. Wierzymy w to, iże nasze wejzdrzynie może być tyż Waszym wejzdrzyniym i niy chcymy kŏzać Wōm za to płacić.

Ale mōgymy poprosić. Wachtyrz je za darmo, ale jak podobajōm Wōm sie nasze teksty, jak chcecie, żeby było ich wiyncyj i wiyncyj, to pōmyślcie ô finansowym spōmożyniu serwisu. Z Waszōm pōmocōm bydymy mōgli bez przikłŏd:

  • pisać wiyncyj tekstōw
  • ôbsztalować teksty u autorōw
  • rychtować relacyje ze zdarzyń w terynie
  • kupić profesjōnalny sprzynt do nagrowaniŏ wideo

Piyńć złotych, dziesiyńć abo piyńćdziesiōnt, to je jedno. Bydymy tak samo wdziynczni za spiyranie naszego serwisu. Nawet nojmyńszŏ kwota pōmoże, a dyć przekŏzanie jij to ino chwila. Dziynkujymy.

Spōmōż Wachtyrza